Bút thử kim cương: Công dụng, cách dùng & giá tốt chính hãng

Việc phân biệt kim cương thật và giả không phải lúc nào cũng dễ dàng. Đó là lý do tại sao bút thử kim cương trở thành công cụ không thể thiếu trong việc kiểm định giá trị và chất lượng của viên kim cương. Vậy sử dụng bút thử như thế nào để hiệu quả và phát huy tối đa công dụng của chúng? Để giúp bạn nắm bắt và hiểu rõ hơn về loại bút này hãy cùng Cao Hùng Diamond theo dõi bài viết dưới đây nhé!

Bút thử kim cương là gì?

Bút thử kim cương (còn gọi là máy đo kim cương) là một thiết bị cầm tay chuyên dụng, dùng để kiểm tra tính thật – giả và chất lượng của viên kim cương một cách nhanh chóng. Thiết bị này nhỏ gọn, dễ mang theo và hoạt động nhờ đo các đặc tính vật lý đặc biệt của kim cương. Cụ thể, bút thử dựa trên độ dẫn nhiệt và độ dẫn điện của viên đá: kim cương có khả năng dẫn nhiệt rất cao và dẫn điện thấp so với nhiều loại đá khác. Khi đầu dò của bút tiếp xúc với bề mặt viên đá, nó sẽ cho kết quả thông qua màn hình hoặc đèn LED, đồng thời phát ra tín hiệu âm thanh để báo hiệu. Nhờ vậy, người thợ kim hoàn hay khách hàng có thể nhanh chóng biết được viên đá đang cầm có phải là kim cương thật hay chỉ là đá giả, đá thông thường như Moissanite, Zircon…

Nguyên lý hoạt động của bút thử kim cương

Bút thử kim cương dựa trên hai nguyên lý chính: đo độ dẫn nhiệt và đo độ dẫn điện của viên đá quý. Kim cương có độ dẫn nhiệt rất cao; do đó khi đầu kim nhỏ của bút thử chạm vào viên đá, thiết bị sẽ đo khả năng dẫn nhiệt của nó và phân tích kết quả. Nếu đầu dò phát ra ánh sáng màu xanh lá cây, đó là dấu hiệu viên đá có tính chất dẫn nhiệt giống kim cương thật. Ngược lại, nếu bút phát tín hiệu âm thanh “ù ù”, thông thường cho thấy đầu dò đã chạm phải chất liệu dẫn điện tốt như kim loại. Còn khi không có phản ứng gì, rất có thể vật thử là đá giả hoặc các loại đá mô phỏng (simulant) như zircon nhân tạo (CZ).

Ngoài đo dẫn nhiệt, một số máy thử hiện đại còn đo được độ dẫn điện. Ví dụ, kim cương tự nhiên dẫn điện kém, trong khi viên đá Moissanite lại dẫn điện cao hơn rõ rệt. Do đó bút thử có khả năng phân biệt hai loại đá này bằng cách đo điện trở. Như vậy, tùy vào công nghệ, bút thử sẽ đưa ra kết quả dựa trên nhiệt độ và/hoặc điện trở của viên đá, mà không gây tổn hại nào lên bề mặt viên kim cương.

Công dụng và lợi ích của bút thử kim cương

Bút thử kim cương mang đến nhiều công dụng quan trọng trong ngành trang sức và đá quý. Đặc biệt, nó giúp phân biệt kim cương thật với các loại đá giả, đá mô phỏng (như CZ, Moissanite, Zircon…) một cách nhanh chóng và đáng tin cậy. Nhờ đó, khi mua bán hay ký gửi kim cương, người mua và người bán đều có thể kiểm chứng giá trị thực của viên đá, đảm bảo giao dịch minh bạch. Bút thử còn hữu ích với thợ kim hoàn khi đánh giá trước khi sửa chữa hoặc bào dưỡng trang sức, vì nó cho biết khả năng chịu nhiệt, chịu áp lực của viên kim cương, giúp thợ hiểu rõ cấu trúc và độ bền của đá trước khi thực hiện thao tác.

Một số ứng dụng cụ thể của bút thử kim cương bao gồm:

• Phân biệt kim cương thật – giả: Bút thử là công cụ hữu ích để nhận biết kim cương tự nhiên và các loại đá mô phỏng như zirconia hay Moissanite. Nếu bút chỉ báo đèn xanh, viên đá đó có khả năng lớn là kim cương thật; nếu không có tín hiệu, viên đá thường là đá nhân tạo (simulant).
• Kiểm tra giá trị giao dịch: Khi mua bán, trao đổi kim cương, bút thử giúp xác định xem viên đá có đạt chất lượng và giá trị như tuyên bố hay không, từ đó người mua tránh được rủi ro trả giá cao cho hàng giả.
• Đánh giá trước sửa chữa: Trước khi sửa chữa hoặc tái chế trang sức kim cương, các thợ kim hoàn thường kiểm tra viên đá bằng bút thử để biết giới hạn chịu nhiệt và chịu áp suất của nó. Điều này giúp đảm bảo an toàn cho viên kim cương trong quá trình gia công.

Nhờ các công dụng trên, bút thử kim cương trở thành một thiết bị không thể thiếu đối với thợ kim hoàn, tiệm trang sức và cả người mua kim cương cá nhân.

TOP 5 loại bút thử kim cương phổ biến nhất kèm giá

Trên thị trường có nhiều dòng bút thử kim cương với tính năng và mức giá khác nhau. Một số mẫu phổ biến được chuyên gia và người dùng đánh giá cao gồm:

Gemtrue Jem-II Diamond Tester

Một thiết bị hữu ích để phân biệt kim cương thật và giả là bút thử kim cương GEMTRUE JEM-II. Bút có đầu dò nhỏ như kim, cho phép đặt lên mặt đá để kiểm tra. Nếu đó là kim cương thật, bút sẽ hiển thị kết quả trên màn hình và phát ra âm thanh. Bút cũng có tính năng đèn UV để xác định các loại đá quý khác như ngọc trai, ngọc bích, ruby, sapphire… GEMTRUE JEM-II Diamond Tester có giá từ 1,5 triệu đồng đến 2,5 triệu đồng trên thị trường, tùy thuộc vào nguồn gốc và chất lượng của sản phẩm.

The Presidium Adamas Diamond Tester

Bút thử kim cương The Presidium Adamas là một công cụ thử kim cương nhỏ gọn, có khả năng phân loại kim cương tự nhiên, moissanite và các loại kim cương nhân tạo khác. Bút này sẽ dựa trên sự khác biệt về nhiệt độ và điện trở của chúng để đưa ra kết quả chính xác. Đầu dò của bút thử rất nhỏ, cho phép kiểm tra cả kim cương và moissanite chỉ trong một lần, có đèn LED, âm thanh để thông báo và hiển thị kết quả. Bộ nhớ có thể ghi lại hơn 500 kết quả kiểm tra. The Presidium Adamas Diamond Tester có giá dao động từ 10 triệu đến 15 triệu đồng.

Presidium Multi Tester III

Presidium Multi Tester III là thiết bị nhỏ gọn dùng để phân biệt kim cương không màu với moissanite và các loại đá quý khác như sapphire, spinel, zirconia, zircon… Thiết bị này có đầu dò có thể thu vào để duy trì áp suất ổn định khi tiếp xúc với các loại đá quý, giúp kết quả thử nghiệm chính xác hơn. Đầu dò có đường kính nhỏ chỉ 0,6mm, cho phép phân biệt cả những viên kim cương tấm không màu nhỏ 0,02ct. Thiết bị này có giá khoảng 5 triệu đồng trên thị trường.

StillCool Diamond Tester

StillCool Diamond Tester là thiết bị kiểm tra kim cương và đá quý nhỏ gọn, dựa trên độ dẫn nhiệt của đá. Kim cương có độ dẫn nhiệt cao hơn hầu hết các loại đá khác, nên bút thử có thể phân biệt được kim cương và kim cương moissanite. Kết quả kiểm tra được hiển thị bằng đèn LED và âm thanh cực kỳ rất tiện lợi. Loại này sử dụng pin sạc, giúp tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường và có giá dao động khoảng 1 triệu đồng.

GemOro UltraTester 3+ Diamond Tester

Đây là dòng bút thử kim cương được ưa chuộng trên thị trường hiện nay là GemOro UltraTester 3+. Thiết bị có thể phân biệt kim cương, xoàn và sapphire chính xác. Kết quả đưa ra dựa trên khả năng dẫn điện và dẫn nhiệt khác nhau của các loại đá để nhận diện.

GemOro UltraTester 3+ có kiểu dáng sang trọng, gọn nhẹ và thân thiện với người dùng. Ngoài ra còn có màn hình LED rõ ràng, đèn LED chiếu sáng và pin có thể sạc qua cổng USB. Không những vậy, nó còn có tính năng tắt nguồn tự động để kéo dài tuổi thọ cho pin. Giá của GemOro UltraTester 3+ dao động từ 4,5 triệu đến 6 triệu đồng tùy theo nơi bán.

Bạn có thể tìm mua các sản phẩm bút thử viên kim cương tại các cửa hàng uy tín trên sàn thương mại điện tử như Shopee

Cách sử dụng bút thử kim cương

Việc sử dụng bút thử kim cương rất đơn giản và tiện lợi, dù bạn là thợ kim hoàn hay người mới bắt đầu. Thông thường quy trình cơ bản như sau:

• Bật thiết bị và khởi động: Đầu tiên bật công tắc nguồn của bút thử. Chờ đèn báo “Lamp on Battery OK” sáng lên để xác nhận pin còn đủ điện. Tiếp theo chờ thêm ~30 giây cho đến khi đèn “Lamp on Ready OK” báo hiệu bút đã sẵn sàng hoạt động.
• Hiệu chỉnh thiết bị: Trước khi thử, người dùng thường tinh chỉnh thang đo (meter) dựa trên khối lượng của viên đá theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Ở khí hậu nóng ẩm như Việt Nam, nhiều chuyên gia khuyến nghị để thang đo ở mức 3 cho phù hợp. Chú ý bảng thông số chỉ mang tính tương đối, bạn có thể thử vài viên đá mẫu để xác định mức phù hợp.
• Thử viên kim cương: Đặt đầu dò nhỏ (đã được đốt nóng trước nếu có) vuông góc với bề mặt viên kim cương. Giữ yên trong vài giây để máy đo và đưa ra kết quả. Máy sẽ báo thông số bằng ánh sáng hoặc âm thanh: đèn xanh tức khẳng định kim cương thật, đèn hoặc tiếng “ù ù” cảnh báo vật thử là kim loại, và không có tín hiệu nghĩa là đá giả/CZ.
• Đọc kết quả: Quan sát màn hình hoặc đèn LED. Nhiều loại bút sẽ có màn hình hiển thị chữ “DIAMOND” hoặc hình biểu tượng, đồng thời phát ra âm thanh để xác nhận. Nếu kết quả không rõ ràng (ví dụ máy không phản ứng), bạn có thể lặp lại vài lần hoặc hiệu chỉnh lại thiết bị.

Các bước trên cho phép người dùng nhanh chóng xác định độ cứng, độ dẫn nhiệt và tính thật giả của viên đá mà không cần biện pháp cầu kỳ. Nhờ giao diện trực quan (đèn, màn hình, âm thanh), bất cứ ai cũng có thể thực hiện các bước kiểm tra cơ bản chỉ trong vài chục giây.

Những lưu ý khi sử dụng bút thử kim cương

Để đảm bảo kết quả chính xác và an toàn, khi sử dụng bút thử kim cương bạn cần lưu ý một số điểm sau:

• Không chạm trực tiếp vào viên kim cương: Kim cương có độ dẫn nhiệt rất cao; nếu tay hoặc nguồn nhiệt khác tiếp xúc, kết quả đo sẽ bị sai lệch. Hãy giữ viên kim cương ổn định (có thể dùng kẹp chuyên dụng) và để đầu dò chạm nhẹ lên đá, không nhấn mạnh để tránh cong vênh kim đầu dò.
• Giữ đầu dò vuông góc với mặt đá: Đảm bảo góc tiếp xúc đúng sẽ giúp đo chính xác hơn. Dù chạm nhẹ, đầu dò phải chạm đều lên bề mặt viên đá.
• Lau khô bề mặt trước khi đo: Mọi vết bụi, nước hoặc vết dầu trên đá đều có thể ảnh hưởng kết quả. Vì vậy trước khi thử, nên vệ sinh và lau khô viên đá quý thật kỹ.
• Thử nghiệm nhiều lần và ở nhiều điểm khác nhau: Để chắc chắn, bạn có thể kiểm tra viên đá tại ít nhất 2–3 vị trí khác nhau trên bề mặt. Điều này khắc phục sai số do tiếp xúc không đều và đảm bảo độ tin cậy của kết quả.
• Kiểm tra pin thường xuyên: Nếu đèn báo pin yếu, bạn nên thay hoặc sạc pin ngay. Pin yếu sẽ khiến bút thử đọc lệch kết quả và có thể làm hỏng thiết bị về lâu dài.
• Bút thử chỉ là công cụ hỗ trợ: Mặc dù bút thử rất hữu ích, nó không đo được đầy đủ tất cả đặc tính của viên đá (ví dụ không cho biết giá trị carat, màu sắc hay độ tinh khiết). Kết quả của bút thử chỉ mang tính chất tham khảo ban đầu. Để xác minh chính xác hơn (đặc biệt khi mua bán giá trị cao), bạn nên kết hợp thêm các phương pháp giám định chuyên sâu khác như giám định quang học, phân tích trắc quang, hoặc xem chứng nhận GIA/CD etc.

Chọn mua bút thử kim cương

Để mua được bút thử chất lượng, bạn cần ưu tiên thương hiệu uy tín và tính năng phù hợp với nhu cầu. Các chuyên gia khuyên rằng hãy chọn bút thử của những hãng nổi tiếng trong ngành trang sức để đảm bảo độ chính xác và độ bền. Ngoài ra, nên ưu tiên các dòng bút có tính năng đo độ dẫn điện lẫn dẫn nhiệt, vì như vậy thiết bị sẽ phân biệt tốt hơn giữa kim cương và Moissanite hoặc các đá quý khác.

Giá cả cũng là yếu tố quan trọng: một chiếc bút tốt thường dao động từ vài triệu đến vài chục triệu đồng tùy công nghệ. Đừng quá tham rẻ kẻo mua phải hàng kém chất lượng; ngược lại, chọn bút đúng giá trị so với ngân sách sẽ là khoản đầu tư xứng đáng cho những người thường xuyên kiểm tra đá quý. Ngoài ra, khi mua bạn nên tham khảo đánh giá của người dùng, kiểm tra chế độ bảo hành và hướng dẫn sử dụng đi kèm. Nên mua ở các cửa hàng trang sức hoặc nhà phân phối chính hãng. Nếu mua trực tuyến (ví dụ trên các sàn TMĐT lớn), hãy chú ý chọn shop uy tín, có nhiều đánh giá tốt và hỗ trợ đổi trả rõ ràng.

Như vậy bài viết chia sẻ trên của Cao Hùng Diamond đã giúp bạn tìm hiểu thông tin cụ thể và chi tiết về bút thử kim cương. Hy vọng với những kiến thức này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về thiết bị này đặc biệt là cách sử dụng đúng khi đo đá quý. Nếu còn băn khoăn hay thắc mắc gì thì hãy liên hệ ngay để được Cao Hùng Diamond tư vấn và hỗ trợ một cách tốt nhất nhé!

Xem thêm: 9 cách phân biệt kim cương thật giả đơn giản, chuẩn xác nhất