Hệ thống showrooms
Trang sức kim cương
Trang sức cưới
Bảng giá kim cương
Thạch anh tím (Amethyst) là một biến thể đá thạch anh có màu tím đặc trưng, được ưa chuộng trong chế tác trang sức và vật phẩm phong thủy. Với vẻ đẹp huyền bí và năng lượng phong thủy mạnh mẽ, đá thạch anh tím luôn nằm trong top những loại đá quý được săn đón. Tuy nhiên, giá trị cao và nhu cầu lớn cũng khiến loại đá này bị làm giả tràn lan trên thị trường hiện nay. Vậy làm sao để phân biệt đá thạch anh tím thật và giả một cách đơn giản nhưng chính xác? Hãy cùng tìm hiểu những cách nhận biết khoa học và hiệu quả dưới đây.
Thạch anh tím có dễ bị làm giả không?
Thực tế, đá thạch anh tím tự nhiên có thể bị làm giả bằng nhiều phương pháp. Các sản phẩm phổ biến như vòng tay đá thạch anh tím, mặt dây chuyền hồ ly thạch anh tím, quả cầu thạch anh tím, hốc đá thạch anh tím… thường bị làm nhái từ nhựa nhuộm màu, bột đá ép hoặc thủy tinh tím rẻ tiền. Những vật liệu giả này có vẻ ngoài khá giống thật nhưng hoàn toàn không có giá trị phong thủy. Đặc biệt trong phong thủy, sử dụng đá giả không những không phát huy công dụng mà còn có thể phản tác dụng, ảnh hưởng xấu đến vận khí của người dùng. Do đó, việc nhận biết và tránh mua phải thạch anh tím giả là vô cùng quan trọng để đảm bảo bạn nhận được giá trị xứng đáng với số tiền bỏ ra, cũng như hưởng được năng lượng tích cực mà đá thật mang lại.
Hướng dẫn cách phân biệt thạch anh tím thật và giả
Dưới đây là các cách phân biệt thạch anh tím thật và giả dựa trên những đặc điểm vật lý và quang học của đá, cũng như các yếu tố thị trường. Bạn nên kết hợp nhiều phương pháp để đạt kết quả chính xác nhất.
Quan sát độ trong suốt và tạp chất bên trong
Độ tinh khiết của thạch anh tím tự nhiên thường khá cao. Điều này có nghĩa là bên trong đá thật thường không có nhiều tạp chất lớn; nếu có chỉ là những vân đá hoặc tạp chất rất nhỏ. Ngược lại, đá giả làm từ thủy tinh hoặc nhựa màu thường xuất hiện bong bóng khí hoặc lẫn nhiều tạp chất không tự nhiên bên trong do quá trình chế tạo. Vì vậy, hãy cầm mẫu đá lên quan sát dưới ánh sáng mạnh:
- Đá thạch anh tím thật: thỉnh thoảng sẽ thấy một vài vân mây, tạp chất nhỏ hoặc vết nứt tự nhiên, nhưng nhìn chung vẫn trong và không có bong bóng khí. Những chỗ không hoàn hảo nhẹ như vậy là dấu hiệu của đá tự nhiên.
- Đá giả hoặc đá nhân tạo: có thể quá hoàn hảo hoặc ngược lại chứa nhiều bọt khí bất thường. Nếu bạn thấy nhiều bọt khí tròn nhỏ lơ lửng bên trong hoặc tạp chất phân bố kỳ lạ, rất có thể đó là thủy tinh hay nhựa giả đá.
Kiểm tra màu sắc đá thạch anh tím
Thạch anh tím thật thường có màu tím violet hoặc tím phớt. Một số viên có thể ánh chút sắc đỏ hoặc xanh lam rất nhẹ, nhưng màu chủ đạo vẫn là tím với sắc độ không đồng đều trên toàn viên đá. Cụ thể, cùng một viên đá tự nhiên sẽ có chỗ tím đậm hơn và chỗ tím nhạt hơn, tạo nên hiệu ứng loang màu tự nhiên. Chính sự không đồng đều này lại làm tăng vẻ đẹp độc đáo cho mỗi viên đá quý.
Ngược lại, đá thạch anh tím giả (nhất là hàng nhuộm màu hoặc thủy tinh) thường có màu tím rất rực rỡ và đồng nhất trên mọi góc cạnh. Nếu bạn thấy màu tím đều tăm tắp, không có chỗ đậm chỗ nhạt, đó có thể là dấu hiệu sản phẩm đã bị nhuộm màu nhân tạo. Màu nhuộm cũng thường đậm bất thường hoặc quá tươi, thiếu sự trầm tự nhiên vốn có của đá thật. Thậm chí, đá giả nhuộm có thể phai màu theo thời gian (khi gặp nước hoặc ánh sáng mạnh) – điều không xảy ra với thạch anh tím tự nhiên. Vì vậy, hãy cảnh giác nếu màu sắc viên đá quá đẹp một cách giả tạo.
Tóm lại: Đá thật: màu tím tự nhiên, hơi trầm và loang lổ chỗ đậm chỗ nhạt. Đá giả: tím sáng lòe, đều màu và thiếu chiều sâu.
Đo trọng lượng riêng (tỷ trọng)
Trọng lượng riêng (density) là một đặc trưng vật lý có thể giúp phân biệt thạch anh tím. Thạch anh (bao gồm thạch anh tím) có trọng lượng riêng xấp xỉ 2,65 g/cm³. Trong phòng thí nghiệm hoặc cửa hàng đá quý, người ta có dụng cụ đo tỷ trọng để xác định con số này. Đá thạch anh tím thật nếu đo được trọng lượng riêng gần 2,65 thì nhiều khả năng là đá thật. Ngược lại, các chất liệu giả như thủy tinh thường có tỷ trọng thấp hơn (khoảng 2,4–2,5 g/cm³ tùy loại thủy tinh), nhựa còn thấp hơn nữa. Vì thế, đá giả thường cho kết quả lệch khá xa so với mốc 2,65.
Mẹo: Một số người bán có thể cung cấp giấy kiểm định với thông số tỷ trọng của viên đá. Nếu có, hãy kiểm tra xem tỷ trọng ghi trong giấy có gần 2,65 hay không để xác minh đó có đúng là thạch anh thật hay không.
Thử độ cứng của đá (Thang Mohs)
Độ cứng Mohs của thạch anh tím là 7/10 – khá cao so với nhiều khoáng vật thông thường. Điều này có nghĩa là thạch anh tím thật sẽ không dễ bị trầy xước bởi bất kỳ vật liệu hay loại đá quý nào có độ cứng thấp hơn 7. Bạn có thể thực hiện một thử nghiệm đơn giản: dùng một mảnh thủy tinh (độ cứng ~5,5 Mohs) hoặc lưỡi dao thép (độ cứng ~6,5 Mohs) rạch nhẹ lên bề mặt viên đá. Kết quả phân biệt như sau:
- Đá thạch anh tím thật: sẽ không bị trầy xước bởi mảnh thủy tinh hay lưỡi thép, do độ cứng của nó cao hơn những vật liệu này. Bề mặt đá thật sau khi rạch nhẹ vẫn trơn nhẵn, không để lại dấu.
- Đá giả (thủy tinh, nhựa hoặc đá mềm khác): gần như chắc chắn sẽ bị xước hoặc sứt mẻ khi thử bằng cách trên, bởi độ cứng của chúng thấp hơn. Ví dụ, thủy tinh thường có độ cứng khoảng 5.5, nhựa còn thấp hơn, nên một vết rạch bằng thép sẽ để lại dấu xước rõ ràng trên đá giả.
Cảm giác mát lạnh khi cầm đá
Đây là mẹo nhỏ theo kinh nghiệm dân gian nhưng cũng có cơ sở khoa học. Đá thạch anh tím tự nhiên thường mang lại cảm giác mát lạnh khi chạm vào, ngay cả trong điều kiện nhiệt độ phòng. Nguyên nhân là do đá thật có cấu trúc tinh thể đặc biệt và độ dẫn nhiệt cao, nên nhanh chóng hút nhiệt từ tay bạn, tạo cảm giác mát. Hơn nữa, năng lượng bên trong đá tự nhiên được tin là mang lại sự dễ chịu, thư thái cho người cầm nó.
Vì vậy, hãy thử cầm viên đá trong lòng bàn tay khoảng một phút: đá thật thường vẫn mát hoặc chỉ hơi ấm lên chút ít, còn đá giả sẽ nhanh chóng ấm theo nhiệt độ cơ thể. Đây là một dấu hiệu nhận biết đơn giản không cần dụng cụ.
Thử khả năng chịu nhiệt
Một cách phân biệt khác dựa trên tính bền nhiệt của thạch anh tím. Đá thạch anh tự nhiên có khả năng chịu nhiệt khá cao. Nếu hơ nhanh qua lửa hoặc nung nóng nhẹ, đá thật sẽ không bị nứt vỡ hay biến dạng. Ngược lại, nhiều loại đá giả sẽ phản ứng rõ rệt khi gặp nhiệt:
- Nhựa nhuộm màu: sẽ có mùi khét hoặc thậm chí chảy ra khi gặp nhiệt độ cao, do bản chất là polymer.
- Thủy tinh: chịu nhiệt kém, có thể xuất hiện vết nứt hoặc vỡ nếu thay đổi nhiệt độ đột ngột.
- Đá tổng hợp kém chất lượng: cũng có thể nứt do cấu trúc không bền.
Phản ứng dưới đèn UV (tia cực tím)
Đèn UV (tia cực tím) là công cụ hữu ích để kiểm tra nhanh một số loại đá quý. Khi soi mẫu thạch anh tím dưới ánh sáng đèn UV, đá tự nhiên nguyên bản thường không phát quang rõ rệt; màu sắc và độ trong gần như không đổi dưới tia UV. Điều này là do thạch anh tím tự nhiên hầu như không chứa các chất phát huỳnh quang mạnh.
Kiểm định tại trung tâm uy tín
Nếu bạn muốn chính xác tuyệt đối, hãy mang mẫu thạch anh tím đến các trung tâm kiểm định đá quý uy tín để giám định. Đây được coi là cách phân biệt thật giả đáng tin cậy nhất. Tại các trung tâm, chuyên gia sẽ dùng những phương pháp khoa học như phổ quang, kiểm tra chiết suất, độ cứng, tỷ trọng, kính hiển vi… để xác định viên đá có đúng là thạch anh tím tự nhiên hay không. Kết quả thường được trả dưới dạng giấy kiểm định nêu rõ đặc điểm của đá (loại đá, cấu trúc, độ cứng, tỷ trọng, màu sắc, nguồn gốc v.v.).
Khi mua hàng, nếu người bán có cung cấp giấy kiểm định đá quý cho sản phẩm, đó là cơ sở rất tốt để bạn tin tưởng. Tất nhiên, hãy đảm bảo giấy kiểm định đến từ tổ chức uy tín (như PNJ Lab, DOJI Lab, hoặc các trung tâm thuộc Hội Đá quý Việt Nam…). Đá thạch anh tím thật sẽ có các chỉ số trong giấy phù hợp với đặc tính của thạch anh (ví dụ: độ cứng khoảng 7, tỷ trọng ~2,65, không có huỳnh quang mạnh…). Nếu nghi ngờ, bạn có thể chủ động mang đá đi giám định lại trước khi quyết định mua, dù sẽ tốn một khoản phí nhỏ nhưng đảm bảo yên tâm về lâu dài.
Lưu ý khi mua Thạch anh tím
Bên cạnh các cách nhận biết trực tiếp trên viên đá, bạn cũng nên đánh giá uy tín của người bán trước khi mua. Một cửa hàng hoặc người bán đáng tin cậy sẽ giảm nguy cơ bán đá giả cho bạn. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng:
- Mua từ nguồn uy tín: Hãy tìm đến các tiệm vàng bạc đá quý lớn hoặc những người bán chuyên nghiệp có thương hiệu, giấy phép rõ ràng.
- Hỏi về xuất xứ đá: Người bán uy tín thường sẽ biết rõ nguồn gốc xuất xứ lô đá của họ (ví dụ: Brazil, Uruguay, Nam Phi, Namibia – là những vùng nổi tiếng có thạch anh tím chất lượng).
- So sánh giá cả: Hiện nay thạch anh tím không quá đắt đỏ so với nhiều loại đá quý khác. Bạn có thể mua một chiếc vòng tay thạch anh tím tự nhiên với giá khoảng vài trăm nghìn đồng. Nếu bạn thấy nơi nào bán đá/thành phẩm thạch anh tím với giá rẻ bất ngờ hãy cảnh giác
- Cẩn thận với tên gọi lạ: Tránh bị đánh lừa bởi những tên gọi mĩ miều nhưng không có giá trị thật. Ví dụ, một số nơi gắn nhãn cho đá thạch anh tím tổng hợp hoặc thậm chí đá khác thành những tên như “thạch anh tím Nhật Bản”, “thạch anh tím Lithia”… để khiến người mua lầm tưởng đó là biến thể đặc biệt quý hiếm.
Trên đây là các cách phân biệt thạch anh tím thật và giả mà Cao Hùng Diamond muốn gửi đến bạn. Hy vọng với những cách phân biệt đơn giản này sẽ giúp các bạn có thể mua được những viên thạch anh tím chất lượng cao, giá rẻ. Chúc các bạn thành công!
Mời xem tiếp: Kim cương tím: Báu vật hiếm có của tự nhiên
Mặt Dây Chuyền Kim Cương